Samfélagsmiðlar

Fullt af bragði þarna úti

Á völdum stöðum á Austurlandi fást drykkir unnir úr íslenskum jurtum og skógarafurðum. Dagrún Drótt Valgarðsdóttir er stofnandi nýsköpunarfyrirtækisins Könglar og framleiðir drykkina undir því merki ásamt Brynjari Darra Sigurðssyni Kjerúlf. Dagrún segir bragðið í náttúrunni vera allt um kring og því tilvalið að þróa nýjar hugmyndir um hvernig megi nýta það sem mest og best. 


Dagrún Drótt Valgarðsdóttir og Brynjar Darri Sigurðsson Kjerúlf - MYND: © Könglar

Hjá Könglum er rík áhersla lögð á að nýta afurðir úr nærumhverfinu, hvort sem það eru jurtir, afgangar eða aukaafurðir bruggunarferlisins. Sjálfbær hugsun og skynsöm nýting náttúrunnar er auk þess í farabroddi þar sem aldrei er tekið meira en náttúran hefur að gefa, svo hún geti tekið við sér aftur eftir uppskeruna. Heitið Könglar varð fyrir valinu þar sem Dagrún fór í bændaskóla á Hvanneyri og þar var mikið gert grín að því að Fljótsdælingar væru með mikinn skóg og jafnvel svolítið horft niður á skógrækt á þeim tíma. Dagrún segist hins vegar alltaf hafa vitað að skógurinn væri auðlind og því tók hún þessu viðurnefni með stolti. Ekki skemmir fyrir að könglar eru auðvitað fræ og því tilvalið nafn á nýsköpunarfyrirtæki. 

Nípa er íste unnið úr túnfíflum – MYND: © Caroline Heinrich

„Að sækja um styrk var hluti af náminu. Þarna var ein stelpa með mér í þessu og hún sótti um í styrk í Matvælasjóð. Við fengum styrkinn og þá fór boltinn að rúlla. Styrkurinn kom í gegn árið 2020, árið eftir fór í þróun og svo byrjuðum við að selja sumarið 2022. Ég vissi ekkert hvernig fólk myndi taka í þetta en viðtökurnar hafa verið mjög góðar og fólk kann vel að meta að þetta sé unnið hér í nærumhverfinu,“ segir Dagrún

Engin þörf á að nota hlutina alltaf í það sama
Hún segir hugsunina um að nýta jurtir og annað úr nánasta umhverfi alltaf hafa fylgt sér:

„Amma og afi voru rosalega virk að tína og prófa. Amma mín notaði til dæmis hvönnina til að búa til hvannarsúpu. Mér finnst þetta bara eðilegt og ég veit að það er fullt af bragði þarna úti sem er ekki nýtt á öðrum vettvangi. Þú þarft nefnilega ekki alltaf að nota hlutina í þetta hefðbunda. Það er gaman að prófa nýjungar og ég er alltaf að þróa eitthvað. Eins og er rúmar húsnæðið okkar ekki allar þessar hugmyndir en þegar það verður komið í betra horf, þá koma fleiri vörur. Mér finnst líklegast að næsta vara verði einhverskonar tónik-útgáfa. Ég veit ekki til þess að verið sé að framleiða tónik hér á landi og ég hef verið að prófa að nota hvannarrætur og fleira í þessari þróun. Ef þetta gengur upp þá er þetta það sem er næst á dagskrá því gin og tónik er vinsæll og góður drykkur.“

Við túnfíflatínslu – MYND: © Könglar

Margþættur menningararfur
Sjálf hefur Dagrún unnið í mörg ár í ferða- og matarþjónustu og hefur því góða tilfinningu fyrir því hvað virkar þegar kemur að mat og drykk. Könglar bjóða nú upp á skessujurtarlímonaðið Ketillaugu, túnfífils-ísteið Nípu, rabarbaragosið Glettu og Tífil sem er jólaglöggssíróp. Matur er menning og menningararfurinn fær fjölþættan sess í framleiðslu Köngla. Drykkirnir draga nafn sitt af vættum úr nágrenninu og virka glerflöskurnar sem miðlunartæki fyrir sagnir af þessum vættum.

„Dagrún Ósk Jónsdóttir þjóðfræðingur gerði samantekt af sögunum fyrir okkur fyrir betri lesningu og hefur stutt okkur vel í þessu verkefni. Við skrifum brot af sögunum á flöskurnar og svo er hægt að skanna QR kóða sem færir fólk yfir á síðuna okkar þar sem hægt er að lesa söguna í heild sinni. Mig langaði til að hafa útlitið skemmtilegt og heillandi og svolítið meira á bak við það en bara límmiða á flösku. Margir þekkja sögurnar en þarna erum við að gefa betri aðgang að þeim og setja þær þannig fram að þú getur pælt í umhverfinu í kringum þig á meðan þú drekkur drykkinn þinn.“

Gosdrykkurinn Gletta er búinn til úr frískandi rabarbara – MYND: © Könglar

Snarofvirk í hugmyndum
Framtíðarsýn Köngla snýr að áframhaldandi framleiðslu á fjölbreyttum íslenskum drykkjum, gosdrykkjum, bjór og víni og meðal annars náttúrugerjuðu gosi. Dagrún segist enda vera snarofvirk þegar kemur að hugmyndum:

„Ég hef lært að stundum þarf að ég að klára eitt, velja hvað er að virka í alvörunni, í framleiðslu, sölu og þess háttar áður en ég held af stað í næsta verkefni. En það er mun betra að standa ekki einn í þessu og nýta ólíka styrkleika fólks. Ég dró Darra vin minn með mér í þetta og við skiptum þessu á milli okkar. Hann er meira í kynningunum, ég er ekkert eins góð í því. Það er gott að átta sig á því að maður þarf ekki að gera allt sjálfur. Að það er í góðu lagi að kaupa einhverja þjónustu og fá fleiri með sér. Fyrsta skrefið mitt var til dæmis að fá mér manneskju í bókhaldið. Þetta er allt saman svo mikil vinna að þú vilt frekar einbeita þér af því vörunni og að gera hana frábæra í staðinn fyrir að brenna út við að reyna að hafa bókhaldið í toppstandi.“

Dagrún Drótt Valgarðsdóttir, stofnandi Köngla – MYND: © Könglar


Nýtt efni

Í fyrra batnaði lausafjárstaða Play um nærri helming frá lokum fyrsta ársfjórðungs og fram í lok júní þegar annar fjórðungurinn var að baki. Hækkunin nam 17 milljónum dollara. Nú í ár hækkaði sjóðsstaðan um 34 milljónir dollara á milli ársfjórðunga en þar af mátti rekja 32 milljónir dollara til hlutafjáraukningarinnar í apríl. Reksturinn sjálfur skilaði …

„Við ætlum að hætta ákalli um að fólk heimsæki okkur en leggja í staðinn áherslu á hvað Barselóna hefur að bjóða,“ sagði Mateu Hernández, ferðamálastjóri Barselóna, á fréttamannafundi í vikunni. Þar voru kynnt áform um róttæka breytingu á því hvernig borgin verður kynnt umheiminum. Slagorðinu Heimsækið Barselóna (Visit Barcelona), sem notað hefur verið síðustu 15 árin, …

Skemmdarvargar gerðu samræmdar árásir á hraðlestakerfi Frakklands í nótt með eldum sem kveiktir voru á nokkrum helstu leiðum í átt að París, þar sem Ólympíuleikarnir verða settir í dag.  Íþróttamálaráðherra Frakklands, Amélie Oudéa-Castéra, fordæmdi spellvirkin sem eiga eftir að valda truflunum á lestarferðum fólks næstu daga á meðan verið er að hreinsa brautarteina og laga …

Play flutti 442 þúsund farþega á öðrum ársfjórðungi, apríl til júní, sem er viðbót um 13 prósent frá sama tíma í fyrra. Framboð félagsins jókst álíka mikið eða um 12 prósent enda var sætanýtingin betri í ár. Sú bæting skrifast að hluta til á lægra farmiðaverð því einingatekjur félagsins lækkuðu um 4 prósent og meðalfargjaldið …

Ný ríkisstjórn í Bretlandi kynnti í síðustu viku áætlun sína um að tryggja ákveðið lágmarksverð fyrir sjálfbært þotueldsneyti (SAF) til að hvetja framleiðendur til dáða - auka vinnsluna og byggja upp nauðsynlega innviði til dreifingar. Ekki veitir af hvatningu því innleiðingu SAF miðar mjög hægt. Vissulega menga nýjar þotur miklu minna en þær eldri en …

Vaxandi óánægju gætir meðal leigusala og húsnæðismiðlara í Bandaríkjunum með það ægivald sem Airbnb hefur á skammtímaleigumarkaðnum. Margir eru sagðir leita leiða til að afla leigutekna utan eða meðfram kerfi bandaríska risans, sem gerir stöðugt meiri kröfur til þeirra sem leigja út vegna þrýstings frá samfélögum sem stynja undan umfangi og markaðsáhrifum skammtímaleigu til ferðafólks.  …

Flugsamstæðan Air France KLM hefur greint frá því að rekstrarhagnaður á síðasta ársfjórðungi hafi minnkað um 30% og er það verri afkoma en flugmálasérfræðingar bjuggust við. Helstu skýringar eru sagðar aukinn starfskostnaður og hærra olíuverð en búist var við. Þetta er veruleiki sem önnur flugfélög hafa almennt verið að kljást við. Á öðrum ársfjórðungi nam …

Þegar stjórnendur Play kynntu í apríl sl. uppgjör fyrirtækisins fyrir fyrstu þrjá mánuði ársins þá brugðu þeir út af vananum og birtu engan árshlutareikning. Þar með fengu fjárfestar og greinendur ekki aðgang að uppfærðum efnahagsreikningi fyrir flugfélagið þar sem meðal annars eigna- og skuldastaða kemur fram. Um leið fengust ekki upplýsingar um hvert eiginfjárhlutfall félagsins …