Evrópusambandið hefur unnið að því frá í mars að móta tillögur um ný skilyrði fyrir ökuleyfi til að tryggja meira öryggi í umferðinni. Framkvæmdastjórnin lagði fram drög að tilskipun um hertar reglur en þarf að semja um það við Ráðherraráðið og Evrópuþingið hversu langt verður gengið. Að baki er krafan um að brugðist verði við þeirri staðreynd að ungir ökumenn koma við sögu í um 40 prósentum dauðaslysa í umferðinni í löndum Evrópusambandsins.
Tesla Model Y á þjóðvegi um vetur – MYND: Tesla
Nýja evrópska ökuskírteinið mun gilda á öllu Evrópska efnahagsvæðinu, þar með á Íslandi, og hafa í för með sér miklar breytingar ef fyrirliggjandi tillögur verða samþykktar, ekki síst varðandi aldursmörk á því hverjir aka megi þyngri tegundum bíla. Rætt er um að taka upp þá reglu að ökumaður þurfi að hafa náð 21 árs aldri og vera með svonefnd B+ réttindi til að mega aka bíl sem er þyngri en 1.800 kíló. Auk viðmiðs um aldur gæti enginn öðlast B+ réttindi nema að hafa tveggja ára akstursreynslu.
Nái þessar takmarkanir fram að ganga mega ökumenn undir 21 árs aldri ekki aka vinsælum tegundum rafbíla eins og Tesla Model Y, Skoda Enyaq, Volkswagen ID.4 og Volvo XC40. Þá verður ungu ökumönnunum ekki heimilt að aka mörgum gerðum sendibíla. Upplýsingamiðstöð samgöngumála í Noregi (Opplysningsrådet for Veitrafikken), sem er óháð stofnun, áætlar að fólk undir 21 árs aldri megi aðeins aka 139 af 517 tegundum rafbíla í heiminum sem hún hafi á skrá. Það eru rafhlöðurnar sem vega þyngst í hverjum rafbíl.
Volkswagen ID.4 heima á plani – MYND: Volkswagen
Þessar fyrirhuguðu breytingar hafa vakið athygli stjórnmálamanna í Noregi. Martin Stordalen, þingmaður Framfaraflokksins, beindi skriflegri fyrirspurn til samgönguráðherrans Jon-Ivar Nygård um áhrif fyrirhugaðra breytinga. Samkvæmt frásögn Nettavisen er þessi ráðherra Verkamannaflokksins ekkert sérstaklega hrifinn af tillögunum sem valdastofnanir Evrópusambandsins eru að bræða með sér. Hann segir að þær séu réttlættar með því þyngri bílar séu hættulegastir, taki mikið pláss í umferðinni og eyði meiri orku. Því ættu einungis reyndir ökumenn að aka þeim:
„Norsk stjórnvöld telja þessar tillögur ekki ná tilgangi sínum. Þær fela í sér að yngstu ökumennirnir mega ekki aka venjulegum fjölskyldubílum,“ segir í svari Nygård við fyrirspurninni. Hann óttast að ef þessar tillögur nái fram að ganga muni yngstu ökumennirnir í meira mæli en nú kaupa og aka gömlum og mengandi bílum, sem eru ekki jafn öruggir og þeir nýju – auk þess sem þeir losa meira af CO2.
Jon-Ivar Nygård, samgönguráðherra Noregs – MYND: Stortinget
„Ég sé ekki að þessi breyting stuðli að meira umferðaröryggi eða hjálpa til í orkuskiptunum,“ segir norski samgönguráðherrann.
