Í nýafstöðnu hlutafjárútboði Icelandair Group keypti A- og B-deild lífeyrissjóðsins LSR ný bréf fyrir rúmlega 1,8 milljarð króna. Þar með er LSR stærsti hluthafinn í félaginu með samtals 7,99 prósent. Hlutdeild sjóðsins í Icelandair samsteypunni nam 8,25 prósentum fyrir útboðið.
Það má ljóst vera að fjárfesting í flugrekstri er áhættusöm nú þegar útbreiðsla Covid-19 hefur dregið verulega úr samgöngum milli landa. Þannig tók Lífeyrissjóður verzlunarmanna og lífeyrissjóðurinn Birta ekki þátt í útboðinu og ekki heldur bandaríski vogunarsjóðurinn PAR Capital Management. Þessir þrír sjóðir voru áður meðal stærstu hluthafa Icelandair Group.
Aðspurð hvort LSR geti tekið meiri áhættu í ljósi ábyrgðar ríkissjóðs á lífeyrisgreiðslum sjóðsins þá bendir Harpa Jónsdóttir, framkvæmdastjóri LSR, á að einungis B-deildar hluti LSR njóti ábyrgðar og að sú deild sé í dag innan við fjórðungar af heildarstærð sjóðsins. „Því er ábyrgð ríkisins takmörkuð í fjárfestingum sjóðsins,“ bætir Harpa við.
Hún segir LSR fylgja fyrirfram mótaðri fjárfestingar- og áhættustefnu og þátttakan í Icelandair rúmist innan hennar. „Fjárfesting LSR í Icelandair í nýafstöðnu útboði nemur innan við 0,2% af heildareignum sjóðsins,“ segir Harpa.
Hlutahafahópur Icelandair hefur breyst töluvert eftir útboðið í síðasta mánuði. Og samkvæmt svörum frá lífeyrissjóðnum Gildi, sem á litlu minna í félaginu en LSR, þá væri ekki óeðlilegt að breytingar verði gerðar á stjórn félagsins. Kjörtímabil núverandi stjórnar er rétt rúmlega hálfnað.
Harpa segir að engin ákvörðun um framtíðarskipan stjórnar Icelandair hafi verið tekin innan LSR. En það er valnefnd sjóðsins sem geri tillögu um stjórnarmann í þeim félögum sem sjóðurinn á eignarhlut í. Málið hefur ekki verið tekið fyrir í nefndinni.
Árið 2018 var mikil umræða um ört versnandi stöðu WOW air og líka Icelandair og möguleg gjaldþrot félaganna. Þó vissulega var hættan mun meiri á því að rekstur WOW myndi stöðvast. Á þessum tíma var Harpa framkvæmdastjóri fjármálastöðugleikasviðs Seðlabanka Íslands. Þá hafði Viðskiptablaðið eftir henni að önnur flugfélög myndu „grípa boltann“ og taka við flugleiðum sem skila hagnaði ef önnur félög dyttu út.
Spurð hvort hún telji að það myndi líka gerast í dag þá segir Harpa það ljóst vera að umhverfið hafi breyst mikið frá árinu 2018 þegar WOW var í vanda.
„Öll stærstu flugfélög heims hafa í dag dregið verulega úr starfsemi sinni vegna ferðatakmarkana í kjölfar kórónaveirufaraldursins. Það sama gildir um þau erlendu flugfélög sem flogið hafa hingað til lands. Rétt eins og Icelandair þá hafa þau aðlagað framboð sitt að minni eftirspurn. Of snemmt er að spá fyrir um það nú hversu hratt framboð á flugi til og frá landinu eigi eftir að aukast á ný eftir að þessu tímabili lýkur,“ segir Harpa að lokum.
