Um 36 þúsund færri erlendir farþegar flugu frá Keflavíkurflugvelli í októbermánuði síðastliðnum. Hlutfallslega nemur samdrátturinn 18,4 prósentum. Munar mest um fækkun Bandaríkjamanna enda fækkaði brottförum þeirra fækkaði um 25 þúsund um 42 prósent milli ára frá sama tíma í fyrra.
Þetta kemur fram í tilkynningu frá Ferðamálastofu en þar segir jafnramt að þann 1. október hafi verið gerðar breytingar á fyrirkomulagi talningar brottfararfarþega eftir þjóðerni á Keflavíkurflugvelli. Í stað handtalningar á öllum farþegum á leið úr landi verður þjóðernasamsetning framvegis metin út frá kerfisbundnu úrtaki. Gamla aðferðin hefur verið notuð síðustu sjö áratugi.
Aðspurður um þessa breytingu þá segir Jakob Rolfsson, hjá Ferðamálastofu, að ferðamannatalningin hafi verið samstarfsverkefni stofnunarinnar og Isavia. Nú í sumarlok hafi fulltrúar Isavia aftur á móti tilkynnt að hið opinbera fyrirtækið myndi ekki lengur taka þátt í kostnaði við talningu og vildi hætta nú þegar.
„Við gengum þá frá samkomulagi um að halda áfram út september með hefðbundnum hætti. Í nýliðnum október bar Ferðamálastofa hins vegar ein kostnað við talninguna og þar með urðum við að hætta að telja alla ferðamenn og í staðinn treysta á úrtök,“ segir Jakob.
Hann bætir því að það sé mat sérfræðinga Ferðamálastofu að nýja aðferðin komi vel út þó vissulega verði skekkjan einhver en þó lítil. „Aftur á móti er eftirsjá í fyrri aðferð enda hefur hver einasti ferðamaður verið talinn samkvæmt henni síðan 1949. Og í ljósi þess langa tíma hefði verið ákjósanlegt að Isavia hefði gefið okkur lengri tíma til að finna aðra leið. Þetta er líka mikilvægasti mælikvarðinn í íslenskri ferðaþjónustu og hann er notaður við talnagerðir hjá Hagstofu og Seðlabanka og víðar. Þetta mun því hafa einhver áhrif á hagtölugerð fyrir Ísland í heild sinni,“ segir Jakob.
Hjá Isavia fást þau svör að meðal annars niðurskurður sé ástæðan fyrir því að fyrirtækið dregur sig út úr samstarfinu um talningu á ferðafólki.
„Isavia lét gera greiningu á nýrri talningaraðferð og var niðurstaðan að hún kæmi ekki niður á gæðum gagnanna. Því töldum við ekki ástæðu til að bíða, sér í lagi í ljósi breyttra rekatraraðatæðna á Keflavíkurflugvelli. Með þessu sparast um 50 milljónir á ári,” segir Guðjón Helgason, upplýsingafulltrúi Isavia.
„Það var mat okkar að kostnaður við þessa talningu væri ekki réttlætanlegur miðað við sparnað hjá Isavia á síðustu mánuðum. Þess vegna fórum við þess á leit við Ferðamálastofu að taka þetta yfir alfarið og setja upp aðferðafræði sem myndi ná eins vel utan um þjóðernisfjöldann eins og hægt er. Það hefur nú verið gert og fær Ferðamálastofa aðstöðu hjá okkur til talningarinnar ásamt rauntölum okkar um fjölda brottfararfarþega í hverjum mánuði,“ bætir Guðjón við.
Kostnaður Ferðamálastofu vegna talningarinnar á Keflavíkurflugvelli hefur numið 10 milljónum á ári. Áfram er gert ráð fyrir þeirri upphæð.