Búist er við að Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins kynni fljótlega tilskipun um aðgerðir gegn grænþvotti. Fyrir Evrópuþinginu og Leiðtogaráði liggur þegar önnur tilskipun sem lýtur að því að styrkja stöðu neytenda í umhverfismálum og verja þá gagnvart röngum eða villandi upplýsingum og svikastarfsemi.
Með þessum tilskipunum um aðferðir til að bregðast við svokölluðum grænþvotti, röngum staðhæfingum og misvísandi upplýsingum um kolefnisfótspor og önnur umhverfisáhrif, vill Evrópusambandið hraða innleiðingu hringrásarhagkerfis og færast nær markmiðinu um kolefnishlutleysi. Ein meginforsendan fyrir því að neytendur geti tekið upplýstar ákvarðanir um kaup á sjálfbærum vörum og þjónustu er að það takist að draga úr grænþvotti.
Hver verða áhrifin á Íslandi og annars staðar á Evrópska svæðinu? Jú, ef tilskipunin nær fram að ganga má vænta þess að mjög verði þrengt með reglugerðum að möguleikum fyrirtækja, eins og t.d. þeirra sem starfa í ferðaþjónustu, til að hafa í frammi staðhæfingar um umhverfislegt ágæti og sjálfbærni, sem ekki er hægt að færa sönnur á með viðurkenndum aðferðum. Enn er þó mögulegt að hafa áhrif á vinnslu málsins hjá Framkvæmdastjórninni sem búist er við að leggi fram endanlega tillögu til staðfestingar á Evrópuþinginu í marsmánuði. Þegar málið fer síðan til Evrópuþingsins og Leiðtogaráðsins geta hagsmunahópar og fyrirtæki lagt fram tillögur um breytingar.
Þessar fyrirhuguðu breytingar á löggjöf og regluverki Evrópusambandsins, sem munu hafa bein áhrif hér á Íslandi, marka tímamót. Ekki hafa verið í gildi afdráttarlaus ákvæði í lögum eða reglugerðum þar sem brugðist er við staðhæfingum sem varða umhverfi og áhrif sem vörur og þjónusta geta haft á það. Gildandi lagaákvæði hafa verið of almenn til að gagnast nógu vel í baráttunni gegn grænþvotti. Einstök aðildarríki hafa gefið út leiðbeinandi reglur en skort hefur á samræmingu þeirra til að auka áhrifamáttinn á öllu Evrópska efnahagssvæðinu.
Væntanleg tilskipun mun ná til allra skilaboða og kynninga í máli og myndum, þar sem fullyrt er að viðkomandi vörur eða starfsemi hafi jákvæð eða engin áhrif á umhverfið, sé minna skaðleg en einhverjar aðrar vörur eða önnur sambærileg þjónusta, eða að dregið hafi úr umhverfisáhrifum og viðkomandi vörur eða þjónusta hafi batnað í umhverfislegu tilliti. Þessar auknu kröfur um að grænar fullyrðingar standist verða þó aðeins gerðar þar sem þær snerta sjálfbærni í umhverfismálum með beinum hætti – að ekki sé verið að ganga á líffræðilega fjölbreytni.
