Stjórnarsáttmáli nýrrar ríkisstjórnar var kynntur í gær og þar segir að leita eigi leiða til að tryggja sveitarfélögum auknar tekjur af ferðamönnum. Í þessum efnum er horft sérstaklega til gistináttagjaldsins samkvæmt því sem fram kemur í verkefnaáætlun ríkisstjórnarinnar.
„Samhliða endurreisn ferðaþjónustunnar verður fyrirkomulag gjaldtöku í greininni tekið til skoðunar. Horft verður til þess að breikka skattstofninn og tryggja jafnræði aðila á markaði. Unnið verður að breytingum á fyrirkomulagi gistináttagjalds í samvinnu við greinina og sveitarfélögin með það að markmiði að sveitarfélögin njóti góðs af gjaldtökunni,“ segir í ferðaþjónustukafla áætlunarinnar.
Nánari útfærsla á þessari aðgerð liggur ekki fyrir samkvæmt svörum frá Stjórnarráðinu. Af textanum að dæma þá er gistináttagjaldið ekki á útleið en það ver innleitt í ársbyrjun 2012.
Íslenskur „City Tax“ á landsvísu
Á þeim áratug sem liðinn er hefur gjaldið hækkað úr 100 krónum á hverja gistieiningu upp í 300 krónur. Sú breyting átti sér stað árið 2017. Gjaldið var svo fellt niður tímabundið þann 1. apríl í fyrra vegna neikvæðra áhrifa heimsfaraldursins á afkomu ferðaþjónustufyrirtækja. Sú ráðstöfun gildir til áramóta.
Það fyrirkomulag sem verið hefur á gistináttagjaldi hér á landi er um margt ólíkt því sem tíðkast á meginlandi Evrópu.
Þar er gjaldtakan nefnilega nú þegar á vegum sveitarfélaga og því jafnan kölluð „City Tax“ á greiðslukvittunum hótelgesta. Skatturinn getur einni verið mismunandi hár eftir landshlutum. Í Þýskalandi hefur hann verið hæstur í Berlín eða 5 prósent en farið undir eitt prósent í þýskum bæjum og sveitum.
Það sama fyrir svítu og svefnpokapláss
Í Frakklandi og Ítalíu eru skatturinn vanalega föst upphæð og ræðst hún af gæðum og tegund gistingar. Þeir sem gista á fimm stjörnu hóteli borga þá meira en þeir sem leigja svefnpláss í koju á farfuglaheimili. Hér á landi er gjaldið það sama fyrir allar tegundir gistingar.
Og það sem meira er þá miðast íslenska gistináttagjaldið ekki við hvern gest heldur svokallaða gistieiningu, t.d. hótelherbergi. Það þarf því að borga 300 krónur á hverja nótt fyrir bæði hótelsvítur og eins manns herbergi. Í þeim Evrópuríkjum sem gistináttagjald hefur verið innheimt er það lagt á hvern gest.
Sem fyrr var gistináttagjaldið lagt á hér á landi fyrir áratug síðan en ekkert hinna Norðurlandanna er með þess háttar aukaálögur á gistingu. En virðisaukaskattur á gistingu er sambærilegur hér og hjá hinum frændþjóðunum ef Danmörk er undanskilin. Þar í landi bara eitt skattþrep og 25 prósent virðisaukaskattur lagður á alla þjónustu. Í Noregi og Svíþjóð er gisting í lægra þrepi (12 prósent) og það sama gildir hér á landi og vaskurinn því 11 prósent.
