Stjórn ferðaábyrgðasjóðs Danmerkur, Rejsegarantifonden, óskaði eftir rannsókn sl. haust á ríflega þriggja milljarða tjóni sjóðsins vegna gjaldþrots Travelco Nordic, eignarhaldsfélags nokkurra norrænna ferðaskrifstofa. Aldrei áður hefur danski sjóðurinn orðið fyrir eins miklu fjárhagstjóni.
Travelco Nordic var í upphaflega í eigu Andra Más Ingólfssonar en sumarið 2019 tók Arion banki fyrirtækið yfir í uppgjöri sinu við Andra Má í tengslum við gjaldþrot Primera Air.
Lánveiting á viðkvæmum tíma ekki lögð fyrir stjórnina
Fyrir helgi voru niðurstöður rannsóknarinnar birtar og niðurstaðan er sú að stjórn danska sjóðsins og starfsmenn hafi fylgt þeim reglum sem gilda um starfsemina. Þó með fyrirvara um lánveitingu um miðjan október í fyrra.
Á það er nefnilega bent í skýrslunni að stjórnarformaður sjóðsins og framkvæmdastjóri hafi ekki ráðfært sig við stjórnina þegar dótturfélagi Travelco Nordic var veitt lán upp um fjörutíu milljónir danskra króna, 876 milljónir íslenskra kr. á þáverandi gengi, þann 15. október í fyrra.
Það lán var afgreitt þrátt fyrir að forráðamenn Travelco Nordic hafi tilkynnt að félagið gæti ekki staðið í skilum á öðru láni frá sjóðnum sem komið var á gjalddaga.
Margir kúnnar á ferðalagi
Þar með hefði fyrirtækið ekki átt að fá nýtt lán samkvæmt samþykktum stjórnar ferðaábyrgðasjóðsins. Hins vegar var það mat stjórnenda sjóðsins að þarna hafi verið raunveruleg hætta á að Travelco Nordic yrði gjaldþrota nær samstundis.
Og akkúrat á þessum tímapunkti var haustfrí í dönskum skólum og fjöldi viðskiptavina Travelco Nordic í útlöndum. Ef til gjaldþrots hefði komið þá hefði ferðaábyrgðasjóðurinn þurft að greiða fyrir heimferðir fólksins.
Lánið var því veitt en viku síðar var Travelco Nordic lýst gjaldþrota. Arion banki keypti vörumerki Bravo Tours út úr þrotabúinu stuttu síðar.
Ekkert athugavert við söluna til Arion banka
Ein af niðurstöðum rannsóknarinnar á gjaldþrotinu er sú að ekkert sé út á þá sölu skiptastjóra að setja. Hann hafi leitað tilboða víðar áður en Bravo Tours var seld til bankans og meðfjárfesta, þar á meðal framkvæmdastjórans Peder Hornshøj.
Arion banki keypti einnig íslensku ferðaskrifstofuna Heimsferðir út úr þrotabúinu. Í lok síðasta árs var svo tilkynnt um kaup Ferðaskrifstofu Íslands á Heimsferðum.
Sala á ferðaskrifstofunum var á lokametrunum rétt fyrir COVID-19
Haraldur Guðni Eiðsson, talsmaður Arion banka, segir í svari til Túrista að við gerð umræddrar skýrslu hafi ekki verið haft samband við Arion banka og sjónarmið bankans komi því ekki fram í skýrslunni.
Hann bendir jafnframt á að sala á erlendri starfsemi Travelco Nordic hafi verið á lokametrunum þegar heimsfaraldurinn hófst í lok síðasta vetrar. Í kjölfarið hafi hvorki Arion banki né þeir aðilar sem sýnt höfðu kaupunum áhuga treyst sér til að reka fyrirtækið áfram eða leggja því til laust fé miðað við á óvissu sem blasti við.
„Erlenda starfsemin fór í formlega fjárhagslega endurskipulagningu í Danmörku, skv. þar gildandi lögum, og skipaður var sérstakur umsjónarmaður. Markmið bankans í öllu ferlinu var að lágmarka það tjón sem þegar var orðið, m.a. með því að bjarga sem flestum störfum og standa við skuldbindingar gagnvart viðskiptavinum. Bankinn tryggði m.a. að allir farþegar og viðskiptavinir gátu klárað sín ferðalög og komist til síns heima án nokkurra vandræða,“ segir Haraldur.
Samantekt á dönsku rannsókninni má lesa hér.
